Een peiling is een trend. Meer niet. En met trends moet je voorzichtig zijn. Voordat je het weet zijn het werkelijkheden op zichzelf. Dus besloot de NOS om ‘nog’ terughoudender met peilingen om te gaan. Goed nieuws voor Tom Louwerse (politicoloog, Universiteit Leiden). Zijn Peilingwijzer is de stafkaart voor de publieke omroep tijdens de komende campagne.
Louwerse rekent het gemiddelde van een aantal andere peilingen uit en gebruikt daarvoor I&O Research, Ipsos, Peil.nl, De Stemming/EenVandaag en TNS NIPO. Grote voordeel: je middelt zo de fouten in één peiling uit en kan ook de foutmarge van de gemiddelden in de peiling weergeven. Bij Louwerse staat de VVD niet op een zetelaantal (zeg: 25 zetels), maar scoort de partij binnen een marge: tussen de 24 en 28 zetels.
Dat is slecht nieuws voor nieuwsgierige mensen die willen weten hoe ‘goed’ (of ‘slecht’) een partij het precies doet. Ook gebeurtenissen en ontwikkelingen gaan in de Peilingwijzer wat trager. Maar, dat is ook precies het idee achter deze gemiddelde peiling: we leveren aan (schijn)exactheid in, maar winnen aan zorgvuldigheid en betrouwbaarheid. En ook dat is de NOS en Louwerse veel waard. Want na Brexit en Trump zijn de peilers er gloeiend bij (al legde Louwerse uit dat het bij de Brexit net iets anders lag).
Maar: waarom komt de NOS daar nu pas mee? En waarom is het een mededeling en nog geen (staand) beleid? De BBC heeft een uitgebreide sectie in haar Editorial Guidelines opgenomen over peilingen met 25 lemma’s (!) over het uitschrijven van een peiling (wel/niet samenwerken met anderen), de gebruikte methode, de te bevragen burgers (kinderen vragen extra aandacht), het belang van een vox pop (u weet wel, even een paar mensen op straat vragen naar hun mening) en belletjes, internetpolls of andere straw polls, lees bijvoorbeeld artikel 10.4.42: ‘Straw polls’ – including phone, text and online votes – have no statistical or numerical value.’
Kortom: wie zich bij de BBC waagt aan een peiling, ziet er waarschijnlijk bij voorbaat van af. En dat zou ook bij de NOS moeten gelden. Geen terloopse mededeling bij de radio, een belofte om zorgvuldig te werken en een methode om dat ideaal van zorgvuldigheid ook daadwerkelijk te bereiken, maar een duidelijk omschreven richtlijn waar mensen zich ook op kunnen beroepen en journalisten zich aan moeten houden. Want peilingen zijn palingen in een emmer snot: je krijgt ze nooit echt te pakken, dus moeten we er heel voorzichtig mee omgaan: redactie en kiezers. <<