Hij moest zijn campagne grondig reorganiseren, hij verliest onder gokkers van concurrent Marco Rubio en tijdens het debat dinsdagavond bij CNBC kreeg hij de minste spreektijd, tot grote ergernis van zijn camapgnemanager: Jeb Bushs campagne hangt aan een zijden draadje. De laatste polls bewijzen Bush dan ook geen dienst: stabiel onder de top met een schamele acht, negen procent van de voorkeuren en slechte cijfers in Iowa en New Hampshire – de staten met de eerste voorverkiezingen (primaries).
Er is één grote maar: Jeb Bush heeft tot nu toe de meeste endorsements – uitgesproken steun van collega-politici – dan alle andere kandidaten bij de Republikeinen. Die steun, uitgesproken voor de eerste primaries, een belangrijke indicator voor het uiteindelijke succes. Er zijn maar weinig kandidaten die voor de eerste primary minder endorsements hadden dan hun directe tegenstander en desondanks de kandidatuur wonnen.
Bij de Democraten lukte het Kerry in 2004 (Dean en Clark hadden meer endorsements) en Obama in 2008 (hij had minder endorsements dan Clinton). Bij de Republikeinen is nog nooit een kandidaat met minder endorsements dan zijn tegenstander uiteindelijk presidentskandidaat geworden. Zo bezien is er nog hoop voor Jeb Bush: de gokkers en pollsters geven hem weinig kans en CNBC weinig spreektijd, maar daarmee is de strijd nog niet gestreden, maar wel een stuk spannender geworden.
Er zijn volgens FiveThirtyEight twee ‘soorten’ opmaten voor de eerste primaries: de sprint en de marathon. Bij de sprint hebben kandidaten snel veel aanmoedigingen op zak en geven collega-politici snel hun steun in de hoop zo de eerste voorverkiezing te kunnen beïnvloeden. Bush is daar deze campagne goed in geslaagd, absolute kampioen is Clinton die al werd aangemoedigd voor ze überhaupt besloten had om mee te doen. De race van 1996 en 2000 – becijferen Marty Cohen, David Karol, Hans Noel en John Zaller in hun studie The Party Decides (2008) – was een sprint.
1988 en 2004 was een marathon. Collega-politici hielden hun steun nog even onder de pet, in afwachting wat er na de eerste primary zou gaan gebeuren.
En nu rijst de vraag wat voor een race 2016 wordt: Jeb Bush heeft weliswaar de meeste endorsements, maar hoeveel komen er nog bij na de eerste primaries in Iowa en New Hampshire? Als Marco Rubio hoge ogen gooit, zou hij in korte tijd wel eens veel meer aanmoedigingen kunnen binnenhalen – hij spiegelt zich dan aan Obama uit 2008. De vraag rijst of Jeb Bush zich spiegelt aan Clinton uit datzelfde jaar: de gedoodverfde kandidaat, afkomstig uit een ‘dynastie’ met directe familieleden als ex-president.
Maar wie ‘wonnen’ en wie ‘verloren’ het debat? Een inventarisatie van zes media. Media wijzen bijna unaniem Bush als verliezer aan. Een bittere pil voor de kandidaat-kandidaat. Rubio wordt gezien als winnaar van het debat en ook Cruz krijgt lof toegezwaaid. Trump weet de schade te beperken, Carson lijkt onderuit te gaan, net als Fiorina. De vergelijking toont in ieder geval één ding aan: er is geen overeenstemming, maar de ‘verliezer’ Bush krijgt het zwaar, ‘winnaars’ Rubio en Cruz kunnen oogsten, Trump, Carson en Fiorina moeten oppassen en de andere kandidaten zullen moeten werken aan hun profiel – dat, lijkt het, is er nauwelijks. Zelfs niet op center stage.
