Er is maar één peiling die er toe doet – de verkiezingen van 9 juni. En dan is het aan de koningin om de opdracht te geven een werkbare coalitie samen te stellen. Tot dan moeten we het doen met virtuele coalities gebaseerd op peilingen.
Wie de peilingen van Synovate, TNS Nipo en Maurice de Hond naast elkaar legt, ziet frappante verschillen tussen het aantal zetels voor partijen en, daarvan afgeleid, mogelijke coalities. Die verschillen zijn niet academisch, maar significant. Verschillen in methodiek, steekproeven of rekenmodellen maken sommige coalities volgens sommige peilingen wel, maar volgens andere peilingen niet mogelijk.
Synovate | PvdA en PVV in één coalitie is uitgesloten. Niet door mij of andere analisten van beide programma’s, maar door Job Cohen en Geert Wilders. Dat betekent dat in alle mogelijke varianten de 46 zetels die beide partijen in de Synovate peiling van 28 mei krijgen, niet kunnen worden meegenomen. Volgens de uitkomst van hun peiling, blijft er dan niet veel keus over. CDA+VVD+PVV is mogelijk (80 zetels). Paars is mogelijk (76 zetels). Over links, in een breed uitgewaaierde coalitie ‘van achterblijvers’ is uitgesloten (PvdA+CU+GL+SP+D66). Het samenraapsel komt niet verder dan 66 zetels.
TNS Nipo | TNS Nipo stuitte in haar laatste peiling, op 28 mei, op een grote groep Paarse aanhangers. Haalde de coalitie van VVD-PvdA-D66 bij Synovate nog maar net een meerderheid met 76 zetels, bij TNS Nipo zijn dat er 80. Over rechts, CDA-VVD-PVV, scoort bij TNS Nipo nog maar 75 zetels. Een samenraapsel van linkse partijen (PvdA+GL+CU+D66) is bij TNS goed voor 71 zetels (tegen de 66 zetels bij Synovate).
Maurice de Hond | Rest ons de onderzoekingen van Maurice de Hond. Over rechts is goed voor 78 zetels. Paars goed voor 74 zetels. De rest op de linkerflank is goed voor 68 zetels.
Resumé: TNS Nipo ziet als enige een meerderheid voor Paars. Alle andere peilingen laten zien dat een coalitie van VVD+CDA+PVV zeer goed denkbaar is. Alleen TNS gepeilden twijfelen. Zij geven de coalitie ‘slechts’ 75 zetels. De huidige coalitie krijgt trouwens in alle peilingen een fors pak op de billen. Bij Synovate en TNS scoort de huidige coalitie 61 zetels. Bij Maurice de Hond zijn dat er 62. De kans dat Nederland op 9 juni rechtsaf slaat, is dus vrij groot. Moeten we alleen nog even helder hebben wat ‘links’ en ‘rechts’ ook alweer betekent … <<