Twee lijsttrekkers maken twee strategische blunders. Meer hoogtepunten zijn er in het eerste TV-debat van deze campagne niet. Sorry.
Met goed fatsoen was het toch geen debat te noemen. De vier partijleiders (drie rechts en één links) lepelden braaf hun tekstjes op. Soms door elkaar, soms met een kwinkslag, maar altijd met een zaaddodende saaiheid. Ik denk dat veel RTL 4 kijkers snel zijn weggezapt. Dit is geen televisie voor een commerciële zender. Het kijkspektakel bleef weg, rijst de vraag of we politiek inhoudelijk zijn opgeschoten.
Moeten we voor de zorg echt bij het CDA zijn? Is Wilders de enige echte leider? Hij betaalt van alle aanwezigen toch de hoogste prijs voor zijn idealen. Moeten we Cohen de multiculturele samenleving toevertrouwen en Rutte ten slotte de werkgelegenheid? Roept u maar, maar ook politiek ben ik er niet wijzer van geworden.
Er waren maar twee dingen die mij opvielen. Allebei een strategische blunder, volgens mij. De eerste was van Wilders, de tweede van Cohen. Wilders’ blunder was dat hij het debat over vreemdelingen met Cohen wilde voeren en niet met Rutte. Weken aaneen trok de PVV de VVD leeg. Peiling na peiling moest Rutte vrezen voor zijn positie. De dissident Wilders, vertrokken vanwege zijn stellingen tegen Turkije, vrat de liberalen tot maart dit jaar virtueel helemaal leeg.
Rutte herstelde sindsdien door een ferme toon tegen ‘kansloze’ immigranten aan te slaan en het CDA en de PvdA met de economische crisis om de oren te slaan. Als hijzelf in de coalitie had gezeten, had hij alle maatregelen die CDA/PvdA maakten, ook niet meer uit kunnen leggen. Maar Rutte zit in de oppositie en dat maakt zijn handen vrij. Vrij om twee partijen aan te vallen op alle miljarden die in failliete banken en landen worden gepompd. Want dat is toch het dominante beeld. Anderzijds kan hij mee bewegen met Wilders ten aanzien van immigratie.
En daar, op dat punt, had Wilders dus VVD-stemmers kunnen winnen. Door Rutte er fijntjes op te wijzen dat het niet om kansarme-, maar islam-migranten gaat. Het gaat Wilders niet om een economische mismatch tussen immigrant en economisch bestel, maar om inherente culturele en onoverbrugbare verschillen. Maar Wilders verkoos een debat met de ‘nationaal kampioen theedrinken’. Maar daarmee wint hij geen stemmen. De PvdA-achterban is niet gediend van zijn xenofobe gepraat – dat van de VVD is dat wel. Een gemiste kans, dus.
Wilders murmelt na zijn strategische blunder dan nog wat na over het Nyfer-rapport (kosten 7,2 miljard) en dan wordt Cohen kwaad. Hij grijpt zijn bel, stoom terug naar de spotlights en hakkelt daar vervolgens op emotionele toon allerlei zaken door elkaar (asielwet in plaats van immigranten is een terecht punt van Wilders). Wilders moet erg verbaast zijn, want hij rukt Cohen niet aan stukken. Dat had hij wel gekund. En dat is de strategische blunder van Cohen. Want het verschil over immigranten hoeft hij de PvdA-aanhanger niet uit te leggen en de PVV’ers wint hij er niet mee. En zo hielden twee uitersten zich even in een strategische houdgreep.<<