Het zijn korte momenten – de afscheidsspeech van een politicus die verliest. Het komt voorbij, in een flits. Maar in die speech aanwijzingen over het verleden, heden en de nabije toekomst; niet alleen van de politicus die de speech uitspreekt, maar ook van zijn partij en het politieke landschap. Wat heeft Hilhorst gezegd en wat kunnen we daarmee? In rood wat Hilhorst zei, in zwart wat je er van kan denken.
De PvdA heeft flink verloren. [In Amsterdam zeker, in andere grote steden ook: in Rotterdam en Groningen gingen sociaal-democraten onderuit. Landelijk is ‘flink’ ongeveer vijf procent. Coalitiepartner VVD verloor ongeveer drie procent. Symbolisch tikt het verlies van de grote steden enorm aan.]
Het is mij helaas niet gelukt in Amsterdam deze landelijke trend te keren.[Interessant – het is Hilhorst niet gelukt een landelijke trend te keren. Dat duidt op slachtofferschap; een landelijke trend is iets wat je ook nauwelijks kan keren. Aan de idealen van Hilhorst ligt het in ieder geval niet, als we hem mogen geloven. Want]
Ik ben de politiek ingegaan om het verschil te kunnen maken, omdat ik me druk maak om zaken als taalachterstand, schooluitval en de jeugdzorg. [Is de landelijke trend ook tegen taalachterstand, schooluitval en jeugdzorg? Is dit kritiek op de landelijke PvdA? En, als je verliest, moet je die idealen dan direct als eerste reactie overlaten aan een ander? Zijn ze bij die ander dan in betere handen? Ja, ze zijn dan in betere handen:] Gezien de uitslag is het beter als iemand anders van de PvdA vecht voor deze idealen.’ [Waarom heeft Hilhorst een verkiezingsuitslag nodig om tot deze conclusie te komen. Is de verkiezing dan een functioneringsgesprek? Ja, zou je zeggen, maar dat hoeft niet.]
‘De PvdA is nog steeds de tweede partij van de stad. [Klopt.] Ze heeft altijd verantwoordelijkheid genomen en keihard gewerkt voor een sterke en sociale stad en voor alle Amsterdammers. [Autobiografische opmerking. De kiezer heeft het zo niet gezien of wel gezien, maar niet beloond]
Ik wil dat de PvdA nu met een schone lei kan beginnen en kan werken aan het herstel van het vertrouwen. [De PvdA is tweede partij van de stad; dat is niet hetzelfde als een verstoord vertrouwen. En misschien is vertrouwen wel geen motivatie om te stemmen. Trouwens: misschien vertrouwen kiezers Hilhorst wel, maar de PvdA niet. Mogelijk heeft Hilhorst zelf bijgedragen aan het feit dat de PvdA nog altijd de tweede partij in Amsterdam is (en niet erger). Koppelen van deze uitslag aan het functioneren van Hilhorst wekt de verwachting dat zijn opvolger er wel in kan slagen de landelijke trend om te buigen. Nu al een kiss of death.] Daarom stap ik vandaag op.
‘Ik wil iedereen die zich de afgelopen maanden met hart en ziel voor de campagne van de PvdA heeft ingezet enorm bedanken. Al die vrijwilligers die voor hun idealen dag in dag uit de straat op gingen, hebben keihard gewerkt.’ [Dat is netjes. Waarvoor dank.]