Ik vind de beeldvorming niet goed – een premier die de fractieleiders op AZ uitnodigt om over strengere maatregelen te praten. Waarom moeten fractieleiders naar de premier komen en niet andersom: Rutte naar de Kamer? Ik vind de status van dat gesprek ook onduidelijk – is hier sprake van politieke verantwoording, informeren (wat ook schriftelijk kan), een vertrouwelijk overleg (wat ook in de Kamer kan) of politiek lobbyen?
Een verkeerde beeldvorming gekoppeld aan een onduidelijke status maakte – voor mij – de gang richting Ruttes kantoor een onjuiste. Fractieleiders hadden de rug moeten rechten: als je wilt praten, dan in ons huis.
Natuurlijk mag je overleggen, je mag alles tegen iedereen aanhouden. Of je nu premier bent of Kamerlid. Maar gegeven de ingrijpende maatregelen (terecht, denk ik), is het onverstandig om daarvoor geijkte instituties te passeren en te omzeilen. Alsof Rutte zich in die Kamer niet senang voelt. Wordt hier (gekmakende paradox) het parlement ontweken omdat de kwestie te belangrijk is? Door te schuilen in een zaaltje van AZ ontneemt de premier fractieleiders het gehele scala aan staatsrechtelijke middelen om hem het vuur aan de schenen te leggen. Ze stappen binnen, de zender gaat aan, ze vertrekken weer.
Frappant genoeg gaan de gesommeerde fractieleiders daarmee akkoord. Ze bewijzen op de stoep voor diverse camera’s nog wat lippendiensten aan hun controlerende taak, weer terug buiten heeft niemand meer behoefte om zich kritisch uit te laten. Ook daar is niets op tegen, maar wat is daarbinnen dan besproken – buiten het oog van … ja, van wie eigenlijk? Nou, van iedereen die het wat aangaat: Nederland dus.
Ik denk dat het onverstandig is om in tijden van crisis instituties, zoals de Kamer, (letterlijk) de rug toe te keren en zich terug te trekken in de nissen van de parlementaire democratie (nu: het ministerie van Algemene Zaken). Hoe dieper de crisis, hoe groter het belang om maatregelen, ideeën daarover, consequenties van (ons eigen) gedrag, twijfels, angsten of conflicten openlijk uit te spreken. Daar is van afgezien, mogelijk vanwege politieke risico’s, terwijl ze elkaar juist hadden moeten opzoeken, openlijk, vanwege het publieke belang. <<