Is Trump een Nixon of een Clinton? Stuwt de dreigende afzet zijn populariteit tot ongekende hoogte (zoals bij Bill) of wordt het een verwoede strijd om toegang tot het Witte Huis (Richard)? Hoe dan ook: speciaal-aanklager Robert Mueller gaat aan de slag. En die wil je niet op je nek. Wat we wel weten, is dat voorgaande crises twee lessen leren: media zijn maar weinig bepalend in de afloop van de affaire en er bestaat geen rokend pistool …
zelfoverschatting
De eerste is dat deze zelden worden blootgelegd door media. Als u wilt weten wat er (precies) gebeurt, is het zaak af te dalen in de gedrochten van de Amerikaanse politiek-institutionele verhoudingen. Daar, waar vertegenwoordigers de rechterlijke macht raken (dat maakt de aanklager ‘speciaal’ – een politieke keus) wordt het lot van een president bepaald. Het was een rechter die Nixon opknoopte, het waren de gefilmde verhoren van Clinton die het onderzoek in leven hielden.
Het was de journalistiek die verslag deed, maar veel minder stuurde dan iedereen denkt, al was het alleen maar om et feit dat geen journalist iemand onder ede kan horen. Zelfoverschatting is een groot gevaar in het vinden van de waarheid.
no smoking gun
Tweede les: er is geen rokend pistool. Jammer genoeg. Het bewijsstuk waaraan Trump kan worden opgehangen, is een construct van alle machten die wel of niet tenderen naar een overeenstemming iets te hebben gevonden waaraan hij kan worden opgehangen.
Succes in het tot het bot gepolariseerd Amerika waarin Democraten noch Republikeinen een kandidaat klaar hebben staan om het roer over te nemen. Zolang beide partijen geen alternatief hebben en elkaar dieper wantrouwen dan beide partijen doen, is de kans op een geslaagde afzetting minimaal. Impeachment vereist coördinatie, coöperatie en niet alleen maar confrontatie – het is namelijk geen uitkomst van een fact finding mission, maar van een politiek proces. En die processen, blijkt ook bij andere politieke processen in Amerika de afgelopen decennia, ontsporen nog wel eens door diepe, onderlinge verdeeldheid.
ergo
Is het zaak te letten op de details, zo diep mogelijk in de institutionele kerkers van de Amerikaanse politiek. Plekken waar journalisten niet komen, omdat ze die niet kennen of omdat de deur op slot zit. Al is het natuurlijk de spannendst denkbare televisie, internet, radio en geschreven pers denkbaar. Ik heb mijn Europa-project nog even opzij geschoven om te zien hoe ver ik kom in het schandaal van het jaar, in ieder geval van dit presidentschap en mogelijk van dit decennium. <<