Wie is voorbereid, is niet verrast. Dus bedenk ik nu al waarom de PVV op 15 maart de grootste partij van Nederland gaat worden. De zittende macht wordt mijn inziens afgestraft op hun eigen essentiële dossiers. De VVD op belastingen en de zwaardmacht, de PvdA op arbeid. AFLEVERING 2 (SLOT): Wegmoffelen.
,,Het is van belang om de organisatie van arbeid aan te passen aan de economie en samenleving die we wensen, en in dat kader flexibel werkenden de nodige zekerheden te bieden”, is de openingszin van het persbericht dat met het rapport Voor de zekerheid vorige week werd meegestuurd. Een WRR-rapport dat het campagneteam van de PvdA maar beter kan wegmoffelen. De flexibilisering van de Nederlandse arbeidsmarkt heeft vier jaar op Asschers ministeriële agenda gestaan, zonder noemenswaardige gevolgen.
De arbeidsmarkt zit op slot. Mensen komen door hun flexibele contracten niet meer toe aan huisje, boompje, beestje. Een tijdelijke baan betekent een lage hypotheek, betekent blijven wonen in een huurhuisje en de hele keten propt zich vol nog voordat er iemand met zijn leven is begonnen. In het Leidsch Dagblad analyseerde Gijs van Dijk (oud-FNV’er, nummer 5 op de PvdA-lijst) dat de onzekerheid die hieruit voorkomt mogelijk leidt tot electorale successen van de PVV.
Anders gezegd: nog nooit was ons welzijn zo direct aan arbeidsverhoudingen gekoppeld, zelden is zo’n breed erkend sociaal probleem zo naadloos op het lijf van een partij geschreven: de PvdA. En we moeten naar Denemarken om een verhaal te halen. Want zij zijn gidsland, als we Nieuwsuur mogen geloven.
Het Akkoord van Wassenaar ruilde in 1982 arbeidstijdverkorting uit tegen loonmatiging en doorbrak een gestagneerde economie. Het bleek een kantelpunt voor de Nederlandse verhoudingen. Waarom is er nu geen Akkoord van Kopenhagen waarin versoepeling van ontslagrecht wordt uitgeruild tegen versterking werknemers op de arbeidsmarkt – het Deense model? Dat is een verhaal, want het verhaal van de PvdA nu is mager: de Wet werk en zekerheid. Van Lodewijk Asscher.
Drie jaar geleden werd die aangekondigd en als het einde van de toenemende flexibilisering van de arbeidsmarkt en stuitte toen al direct bij de invoering op kritiek van de Raad van State, arbeidsrechtadvocaten en (niet lang na de invoering) bij MKB Nederland. En sinds de invoering is die kritiek alleen maar toegenomen. Maar, schreef ik in het Leidsch Dagblad (januari):
Het aantal vaste contracten steeg, maar het aantal flexibele banen steeg harder. Ondernemers blijken geen vast personeel aan te nemen als ze het werk dat er is ook door anderen kunnen laten doen. Precies die mentaliteit, stelt Van Dijk tijdens de borrel zaterdag, moet veranderen en is nu dus speerpunt van zijn campagne.
Speerpunt van de PvdA-campagne is de mentaliteit bij Nederlandse ondernemers. De PvdA bestrijdt het opkomend populisme, gevoed door de onzekerheid op de arbeidsmarkt, voortkomend uit de flexibilisering van arbeid, met een sneer aan werkgevers: jullie profiteren ook van dit land, dus neem dan eens je verantwoordelijkheid! Neem mensen aan in vaste dienst als het werk er is. Maar waarom zouden zij, als iedereen hoog is opgeleid, er genoeg werknemers zijn om uit te putten? Waarom kiest de Partij van de Arbeid dan niet voor versterking van de werknemers (Deense Model), maar doet zij een beroep op de werkgevers zich te schikken naar hun ideaal?
Dus zag ik in januari al, op de zolder van een Leids koetshuis, met een colaatje in de hand, de verkruimeling en implosie van de sociaal-democratie. Onmachtig om vanuit een lange, politieke traditie te komen met een alternatief voor een acutueel, acuut en breed erkend sociaal probleem: de race tot the bottom naar de arbeidsmarkt. En de PvdA keek toe. <<