Het gebeurt natuurlijk vaker: een Amerikaanse president die media inzetten om hun boodschap te ‘slijten’. Roosevelt was de eerste die begreep dat het zonder media aan je zijde slecht politiek bedrijven is. Iets dat Nixon aan den lijven ondervond, over The Great Communicator Ronald Reagan maar te zwijgen. En de Clintons hebben zo ook hun robbertje met Amerikaanse media uit te vechten. Obama heeft zijn goede (en slechte pers) gehad, op 2 oktober zette hij Amerikaanse mediaorganisaties voor het eerst openlijk aan het werk. De vraag rijst in hoeverre zijn huiswerk aan Amerikaanse journalisten kunnen bijdragen aan het doorbreken van de morbide routine waar hij in reactie op de schietpartij in Oregon over speechte:
Earlier this year, I answered a question in an interview by saying, “The United States of America is the one advanced nation on Earth in which we do not have sufficient common-sense gun-safety laws — even in the face of repeated mass killings.” And later that day, there was a mass shooting at a movie theater in Lafayette, Louisiana. That day! Somehow this has become routine. The reporting is routine. My response here at this podium ends up being routine.
Zijn toespraak ademt machteloosheid. En dat voor de machtigste man van de wereld. Maar de machtigste man van de wereld is niet opgewassen tegen het georganiseerde belang vóór wapenbezit. Misschien zit het grootste nieuws wel in Obama’s erkenning niet alles te kunnen:
And what’s become routine, of course, is the response of those who oppose any kind of common-sense gun legislation. Right now, I can imagine the press releases being cranked out: We need more guns, they’ll argue. Fewer gun safety laws.
Schietpartijen zijn immers aan de orde van de dag. Amerikanen lijken er aan te wennen, in ieder geval de kandidaten. Jeb Bush (R) deed ‘Oregon’ af met ,,Stuff happens.” Donald Trump (R) had er iets meer woorden voor over: ,,It’s not politically correct to say that, but you’re going to have difficulty and that will be for the next million years, there’s going to be difficulty and people are going to slip through the cracks.” Ben Carson (R) zocht de oorzaak niet in regelgeving, maar het hoofd van de dader: ,,The issue is the mentality of these people.” Hillary Clinton (D) start een beweging en Ben Saunders (D) weet dat de ,,the current situation is not tenable. It is clearly not working.” En daar voegde Obama zich bij, met een opvallend directe opdracht aan Amerikaanse media.
I would ask news organizations — because I won’t put these facts forward — have news organizations tally up the number of Americans who’ve been killed through terrorist attacks over the last decade and the number of Americans who’ve been killed by gun violence, and post those side-by-side on your news reports. This won’t be information coming from me; it will be coming from you.
Aan zijn verzoek is ruimhartig gehoor gegeven. De grafiek zelf hoeft nauwelijks te worden getoond. Het aantal Amerikanen, omgekomen door terroristen is significant lager dan het aantal Amerikanen dat door wapengeweld is gedood – inclusief politiegeweld, kan je daar cynisch aan toevoegen. De vraag rijst wat Obama met de grafiek wil bereiken. Want, uiteraard, is er razendsnel een concurrerende grafiek in omloop gebracht.
Deze van het (rechts-conservatieve) National Review bijvoorbeeld. Een onaangename ‘waarheid’ concludeert de (links-progressieve) Daily Kos. “… the NRO’s larger claim (the rate of gun homicides has dropped significantly while the rate of gun ownership has increased) is accurate…but they still vastly exaggerated this on their simplistic chart.” En daarmee is het debat over Amerikaanse wapenbezit niet beslecht, maar lijkt die maar net te zijn begonnen. Rond 2010 om precies te zijn: vanaf dat jaar verloopt het debat uiterst volatiel, blijkt uit opinieonderzoek. Voor-en tegenstanders van strengere wetgeving meanderen steeds rond een kleine minderheid of meerderheid. Die volatiliteit verklaart mogelijk de retoriek van Obama en de kandidaten voor zijn opvolging: er is nu, meer dan ooit, echt iets te winnen. En te verliezen uiteraard.
