De blanco stem is het stiefkindje van de rekening. Blanco stemmers (ik) komen in geen enkele peiling voor. Niet zo vreemd: het zijn er, gegeven het proces-verbaal van de Kiesraad, ook bijzonder weinig. Dus waarom zou je er aandacht aan besteden? Bovendien passen ze slecht in een tweestrijd-frame. Ze doen namelijk weliswaar mee, maar ze tellen niet. Hoewel: ze tellen wel, maar niet voor vol. Toch moeten we niet zomaar over deze groep heen stappen. Er is namelijk sprake van een trend. Sinds 2010 is sprake van een verdubbeling van blanco stemmers: in 2010 nog 0,08 procent (8829 blanco stemmers), in 2012 is dat opgelopen tot 17.004 (0,17 procent).
Pak aan! Die blanco stem heeft (zeer minimaal) invloed op de zetelverdeling. Een blanco stem telt wel mee voor de opkomst en die bepaalt, gedeeld door 150 zetels, de kiesdrempel en dus het aantal stemmen dat je nodig hebt om een zetel te veroveren. Ook in mijn gemeente is er een duidelijke toename van het aantal blanco stemmen: in 2010 waren dat er 111, in 2012 zijn dat er 174. Niet meer te ontkennen: hier is sprake van een zeer duidelijke trend. Rijst de vraag wat de motivatie achter de blanco stem is. Die kunnen we natuurlijk niet uit het aantal stemmen halen (motivatie is kwalitatief, frequentie is kwantitatief), maar ik wil u mijn persoonlijke stemverklaring niet onthouden.
De gemiddelde geldigheidsduur van een verkiezingsbelofte is in dit tijdsgewricht 2 minuut 14 seconden. Ik wist het niet meer. Elke partij waar ik met mijn rode potlood boven zweefde, zag in gedachten door willekeurig welke Trojka terzijde worden geschoven. Als het supra-nationale instituties niet zint, was ook bij ons een technocratische staatsgreep gepleegd. En terecht. Dus bleef ik met mijn potlood boven de vakjes zweven, totdat plots dat besef: ik kan blijkbaar niet kiezen en dat hoeft ook niet.
Ik vouwde tevreden mijn formulier dicht en stapte met mijn Oudste uit het stemhokje. Hij keek vreemd op toen ik het formulier in de kliko liet glijden. ‘Papa!’, gilde hij verschrikt, ‘je bent vergeten wat in te kleuren!’ Mensen keken verschrikt op. Een mevrouw, op weg naar mijn hokje, knikte instemmend. Zij is, weet ik zeker, een van de 173 anderen die het ook niet wisten. En dan mag je gewoon je formulier weer dichtvouwen en in de kliko knallen. Tot over vier jaar, als er wel een keus is. Dan doe ik ook weer mee. <<