Tijdens de introductieweek Journalistiek en Nieuwe Media mogen master studenten een week proeven aan het vak. In groepen van vijf, zes moeten ze dit jaar onder grote tijdsdruk een tijdschrift maken. Geen blog, geen community, geen twittercamapgne of een videofilm, maar een ouderwetse uitgave in folio. Doorbladerbaar, zonder batterijen en met fotografie en vormgeving. De volgorde is eerst de basis, dan de moderniteit. Dit jaar maken studenten een tijdschrift in opdracht – het eerste nummer van een de Vrienden van het Singelpark. Hyperlokale journalistiek in de stad.
De stad, zegt de Amerikaanse econoom Edward Glaeser in The Triumph of the City, is ’s mens meest succesvolle uitvinding. Er wonen, wereldwijd, meer mensen in de stad dan op het platteland en ze hebben het er, macro-economisch gezien, nergens beter. De stad is ons antwoord op het complexe bestaan en tegelijkertijd de motor ervan. De stad is voedingsbodem voor creativiteit en destructie, ontspanning en stress, voor cultuur en natuur. De stad is gestolde geschiedenis en een onzekere toekomst – een stapeling van verhalen. Alles in één, terwijl de stad niet eens bestaat. ’s Nachts is er een andere stad, veel blijft vanaf straatniveau onzichtbaar – ook voor degenen die er hun hele leven wonen. Wat houdt de stad in al haar verscheidenheid en diverse gedaanten dan bij elkaar? Verhalen. Die verhalen gaan studenten optekenen.
De opdracht is eenvoudig. Het Singelpark moet Neerlands mooiste en langste park worden. Leiden is omgeven door ruim zes kilometer verdedigingswerken, veelal nog in tact. Doel van dit park: Leiden (inter)nationaal op de (wereld)kaart zetten en bijdragen aan de leefbaarheid in en van de stad. Daarvoor moet eerst draagvlak binnen de stadsmuren zijn. Het park vereist investeringen (die renderen, naar men zegt). En die investeringen komen uit de beurs van de Leidenaar en uit die van de Vrienden van het Singelpark. Het tijdschrift is om mensen te verleiden lid te worden en draagvlak onder de bevolking te krijgen. Het magazine duikt daarom dieper in op vier onderwerpen die het fundament onder het park zijn: natuur, cultuur, economie en historie. Het zoekt steeds vanuit deze invalshoeken naar gebruikers en gebruik van de publiek ruimte.
Dat kunnen we (studenten en staf van Journalistiek en Nieuewe Media) niet alleen. Daar hebben we veel ideeën over gebruik en nog meer gebruikers voor nodig. Daarom doe ik in de aanloop naar de Introductieweek verslag van de geboorte van een tijdschrift. Wat komt er bij kijken om van idee naar uitvoering te gaan? Wat gebeurt er achter de schermen van een magazine? Hoe verzamel je ideeën, verhalen, invalshoeken, bronnen en materiaal om over te schrijven? Vandaag deel 1: de matrix.
Ik ben gek op matrices. Ze ordenen het leven in een handomdraai. Het DNA van veel van mijn ideeën zijn matrices. Van twee bij twee, drie bij drie of nog meer bij nog meer. Ook dit tijdschrift is de vrucht van een matrix. Daarbij zijn de rijen de vier pijlers (natuur, economie, historie en cultuur) en ‘stakeholder’ en ‘stedeling’. De kolommen zijn het verleden, heden en de toekomst. Een snelle blik leert dat ik 24 verhalen nodig heb als ik alle mogelijke onderwerpen wil coveren. Zo zijn er al twee verhalen mogelijk op het kruispunt tussen de pijler Natuur en Gebruiker en Gebruik (links boven). Met andere woorden: hoe wordt natuur in het Singelpark gebruikt en wie doet dat?
Dat kan in één artikel, maar ook in een serie rubrieken of een foto. Daar ben ik nog niet uit. In deze fase wil ik zo compleet mogelijk zijn, mijn informatie zo rijk mogelijk maken. Ik kies later, met anderen, plaats, invulling en aanpak van het artikel. Ik verbind er ook nog geen genres aan, heb nog geen idee wie ik ga spreken (hoewel: het zal iemand zijn met verstand van natuur). Ook over de vormgeving heb ik nog geen idee. Het staat in deze fase allemaal nog open. Ik heb een lijstje genres erbij gezet (rechtsboven). Leidend is dat niet. Het helpt me wel in de volgende stap: het grid. En dat is aflevering 2 van De Geboorte van een Tijdschrift.
