Wat telt bij Nurten Albayrak zwaarder: haar gesjoemel met haar inkomen, prive-kilometers in een veel te dure bolide en despotische bestuursstijl? Of het tandeloze toezicht, gebrek aan interesse in de COA bij diverse ministeries en een verzameling directeuren die zich als makke schaapjes tegen elkaar uit hebben laten spelen? Als zowel bestuurder als het toezicht er een potje van maken, kun je wachten op de maatschappelijke verontwaardiging plus de politieke haast om in te grijpen, terecht te wijzen en te veranderen.
Ook nu.
Leers heeft het al over een ‘nieuwe start’ voor het COA, de PvdA wil strafrechtelijk onderzoek, Raymond Knops (Kamerlid CDA) vindt dat Albayrak moet terugbetalen (net als Sietse Fritsma van de PVV), Cora van Nieuwenhuizen (VVD) vindt dat er ‘hele ernstige dingen’ in het rapport-Scheltema stonden. Het is te veel bestuurlijke tegenwind om in openbaarheid je blazoen proberen op te poetsen. Waarschijnlijk telt Nurten haar knopen en blijft ze nu wel weg bij haar werkgever en zal ze het ontslag op staande voet niet aanvechten. Net als de Raad van Toezicht, die ontslag vroeg en kreeg (bij het schrijven van dit artikel nog vol trots vermeld op de site van het COA, overigens).
Daarin geen domme mensen. Hermans behoeft geen introductie. Hij was voorzitter van het bestuur. Een man met de nodige bestuurlijke ervaring. Jaap Besemer, hoogleraar TU Delft (Geo-Informatie en Grondbeleid). Bekwaam in de universitaire politiek, wat je overal een overlever maakt. Anne-Wil Duthler (VVD Eerste Kamerlid) heeft een adviesbureau in bestuur, recht en ict. Als er iemand is met kennis van zaken – dan zij. Politiek en bestuurlijk gepokt en gemazeld. Rein Willems (CDA, Eerste Kamer): idem dito. Kalsbeek (PvdA): ook. En wat te denken van Ronald Bandell – oud-burgemeester van Dordrecht?
Ze hebben allemaal zitten slapen.
Saillant detail is natuurlijk de rol van twee Eerste Kamerleden van regeringspartij VVD en CDA. Duthler en Willems hebben hun naam gegeven aan een organisatie die, onder leiding van een sjoemelende despoot leiding had over politiek, bestuurlijk en maatschappelijk zeer explosieve dossiers. Dat mevrouw Albayrak loog over haar inkomen en een vele te dure bolide bezat, kan je nog als een incidentele uitwas van doorgeschoten hebzucht noemen. De gelegenheid maakt de dief.
Groter probleem is de lemen laag in het openbaar bestuur dat blijkbaar de gevoeligheid mist om met een redelijk inkomen genoegen te nemen. Dat de Raad van Toezicht dat toestaat, reken ik in deze zwaarder. Omdat ze zijn ingebouwd als veiligheidsklep om mijn belangen te waarborgen. Als we niet meer kunnen vertrouwen op de nodige veiligheidskleppen in een organisatie, ja, dan moet de boel maar gewoon eens ontploffen. Bij deze mijn lont in dit kruitvat. <<