Zal je altijd zien, kom je na het schrijven op een boek dat rakelings langs dit onderwerp scheert. Net verschenen: Suzanne Mettler, The Submerged State: How Invisible Goverment Policies Undermine American Democracy. Met andere woorden: er gebeurt wel veel goeds vanuit de overheid, maar we merken het helemaal niet meer. Wat de overheid kan, gaat verloren in een slechte noise-to-signal-ratio:
Changes in the mechanisms of policy have made governance less visible. For instance, the US government increasingly provides social support via tax credits, rather than by direct spending. In this way, the US spends billions subsidising home ownership, education and health insurance. But tax deductions, like those passed by Obama in the first weeks of his presidency, simply do not seem like government policy to the voters. So the public rarely rewards or punishes officials for changes to these “submerged state” programmes.
—
Links besteedt belastinggeld aan theedrinkende buurt-opbouwwerkers die proberen de misdaad voor te zijn door begrip en persoonlijke warmte. Rechts besteedt de belastinggelden aan meer blauw, strengere en langere straffen en een uitdijend opsporingsapparaat. Het is de zachte hand tegen koene flinkheid, preventie versus reactie. Je kan er allerlei politieke kwalificaties aan hangen, maar interessanter is de vraag of extra geld voor preventie (mocht de PvdA er ooit weer bovenop komen) of reactie (als de VVD ooit nog implodeert) nut heeft.
Nee dus. Wat blijkt? We krijgen geen waar voor ons belastinggeld. Of we nu een links of rechts kabinet hebben. Het SCP heeft het rendement van ons belastinggeld onderzocht en kwam tot een heldere en schokkende conclusie: we geven wel veel extra geld uit, maar dat levert verdomd weinig op. Tussen de extra investeringen en de extra opbrengsten zit blijkbaar een veel lastiger verband dan we altijd dachten. Het verband is in ieder geval niet een-op-een. Ergens loert verstoring.
Het SCP heeft er wel een verklaring voor waarom er niet uitkwam wat er in ging. Want tussen investeringen en uitkomsten zit in de woorden van de onderzoekers zelf de waardering van de eindgebruiker: “Valt de hogere kostprijs te verklaren door een verbetering van de kwaliteit en door een grotere doeltreffendheid van de dienstverlening? Daarvan blijkt in het algemeen geen sprake te zijn. De waardering bij de gebruikers van de onderzochte diensten bleef constant of daalde zelfs in bepaalde gevallen.”
Mogelijk biedt een term uit de elektrotechniek soelaas: de noise-to-signal-ratio. Heel eenvoudig. Bij een 1:1 verhouding tussen herrie en signaal, zijn beide even sterk. Als er meer herrie dan signaal is, heb je een probleem. Als er meer signaal is dan herrie, doe je het goed. Mijn vraag: hoeveel herrie was er tijdens de gemete periode (het SCP deed onderzoek naar de periode 1995-2011) waardoor er mogelijk wel verbetering in dienstverlening was, maar dat dat signaal richting eindgebruikers verstoort is door geroezemoes? En welk (sociaal en/of politiek) geroezemoes is dat dan?
Mogelijk moeten we het antwoord zoeken in verloren koers van twee tot voor kort dominate partijen in het Nederlandse politieke bestel: de PvdA en het CDA. Beide zijn de weg kwijt, beide zoeken in de mist naar hun kompas voor ze ook maar het steven kunnen wenden. Niet in staat electoraat aan zich te binden, om mensen te overtuigen van wat er is gebeurd. Want naast het optekenen van wensenlijstjes zou een politieke partij toch moeten verduidelijken wat ze hebben gedaan. Hun implosie heeft zoveel noise veroorzaakt dat het signal dat het allemaal best meevalt in Nederland, verloren is gegaan. In ieder geval door het SCP niet is teruggevonden. <<