Hoe verdeeld is Libië? Een ongepaste vraag, nu rebellen met vereende krachten Tripoli innemen. Libië is niet verdeeld, maar vormt één front tegen dictator Kadaffi die, volgens bronnen, met Zuid-Afrika in onderhandeling is over de voorwaarden voor een eventuele overgave. Maar toch.
Er bestaan maar weinig revoluties waarvan de kinderen niet hopeloos verdeeld bleken nadat de stofwolken waren opgetrokken. Tijdens de strijd bijeengehouden door één belang, na de overwinning op de gezamenlijke tegenstander uiteengevallen tot op atomair niveau. Je hoopt dat er nog instituties over blijven die de wanorde enigszins in banen zullen leiden. Ik ben pessimistisch van aard: de kans is groter dat Tripoli en Libië een zeer wanordelijke tijd tegemoet zullen gaan. Er zullen slachtoffers vallen, er zal worden afgerekend met een uiterst gewelddadige geschiedenis. De strijd is misschien voorbij, de oorlog, vrees ik, woedt nog wel even door.
De militaire successen van de NAVO zijn evident (Hoewel ik me afvraag of het bombarderen van grondtroepen van Kadaffi om de opmars van rebellen te vergemakkelijken binnen het VN mandaat 1973 valt. de NAVO was defacto de luchtmacht van de rebellen). Ik heb op deze plek aan een NAVO-overwinning getwijfeld. Mijn stelling toen: Libië is een militair moeras. De rebellen zaten vast, stuitte op verzet dat ze niet konden breken. NAVO-vliegtuigen schoten (letterlijk) te hulp, maar beweging … het zat er lange tijd niet in. Toen claimde ik dat alleen (Britse) grondtroepen de rebellen konden redden. Hoe mis kan je zitten. Nu, lijkt het, valt de dictator voor de prijs van één op-afstand-bestuurbare-robot-helikopter. Libische opstandelingen hebben het vuile werk op de grond geklaard, de westerse belangen (olie, vluchtelingen) zijn veiliggesteld.
Probleem is dat een militaire overwinning nog geen definitief einde van een burgeroorlog betekent. De vraag is hoe die overwinning wordt omgezet in een duurzame civiele vrede. Dus zou de vraag hoe verdeeld de Libische rebellen zijn veel hoger op de agenda moeten staan dan de feestvreugde op het Groene Plein in Tripoli nu. Hoe terecht die vreugde trouwens ook is, laat dat voorop staan. Maar heel hard op een toeter blazen en wapperen met de (nieuwe) vlag van Libië – dat kunnen we allemaal. Dat gevoel institutionaliseren, is een stuk lastiger. Kijk maar naar Afghanistan, Irak, voormalig-Joegoslavië en al die andere landen die voortkomen uit een gewelddadige revolutie. <<