In vijf dagen vormden de Britten een coalitie. Want een onbestuurbaar land in tijden van oorlog en economische crisis was onacceptabel. Nick Robinson (BBC) reconstrueerde die vijf dagen in de beste politieke documentaire van 2010.
Stel je voor: Rob Trip spreekt over een half jaar alle hoofdrolspelers van de formatie, minus Job Cohen en de Koningin. Hij loopt door de Trevezaal, filmt de achterkamertjes van de Haagse politiek. Hij versnijdt beelden van de campagne met de interviews. Hij dwingt premier Rutte, vice-premier Verhagen en gedoogsteuner Wilders tot relevante onthullingen.
Nick Robinson maakte een uur durende documentaire over de vijf dagen coalitievorming in Groot Brittannië. Daarin zoekt hij naar een verklaring voor de ontstane situatie: de keus voor een extra-parlementair kabinet. Five Days That Changes Britain is door de manier waarop nu al de beste politieke documentaire van 2010. Robinson heeft een norm gezet waarlangs eenNederlandse reconstructie van onze formatie moet worden beoordeeld.
Nick Robinson is geen onbekende. Hij maakte in 2006 en 2007 openlijk ruzie met Bush over de Irakoorlog. Hij dwong Blair tijdens de campagne van 2005 toe te geven ontoelaatbare posters te gebruiken. De House of Commons wilde eens formeel over zijn activiteiten debatteren toen hij een blog had geschreven over de bonnetjesaffaire.
Als politiek redacteur zet hij dagelijkse de toon in het tien uur journaal (vijf miljoen kijkers per dag). Robinson werkt al vanaf 1986 bij de Britse staatsomroep en is één van de lobby journalists. Hij mag als een van de weinigen doordringen tot de wandelgangen van het Britse parlement.
De kern van de documentaire (een minutieuze reconstructie, van uur tot uur) is de zoektocht naar het antwoord op de vraag waar Groot Brittannië deze coalitieregering aan te danken heeft. Robinson zoekt het antwoord niet in de Britse samenleving, maar binnen de Britse, politieke elite. Want zij zijn na de verkiezingen aan zet.
En dan gelden andere ‘wetten’: persoonlijke contacten, voorkeuren, toegang en overtuiging. Robinson laat zien dat Nick Clegg (LibDems) Gordon Brown niet kon luchten of zien.
Robinson onthult met toevallig geschoten beelden de goede relatie tussen Cameron en Clegg. Maanden voor de verkiezingen zijn ze samen bij de opening van de Supreme Court. Brown buigt zich over de Queen, beide leaders of opposition worden drie kwartier aan hun lot overgelaten. Er is in het programma niets voor hen bedacht en ze zijn tot elkaar veroordeeld. Ze raken in gesprek en ze blijken elkaar te mogen. Ze leggen op dat moment, onbewust, een basis voor de onderhandelingen die een half jaar later plaatsvinden. Als Clegg en Cameron samenkomen om de voorwaarden van een coalitie te bespreken, klikt het direct.
Five Days That Changed Britain is daarmee een reconstructie over een nieuw fenomeen waar de Britten nog niet aan gewend zijn: een coalitieregering. Een regering die in vijf dagen is beklonken met een regeerakkoord dat in een halve dag is geschreven. Een documentaire waaraan alle hoofdrolspelers meedoen; behlave de koningin (staatsrechtelijk verbod) en Gordon Brown (zuuropruim).
Hoewel Lord Ashdown (LibDems) daarover een prachtige verklaring heeft. je zou je hele leven maar premier willen worden om bij de eerste verkiezing te verliezen. je wordt wakker, er wordt op de deur van 10, Downingstreet geklopt en er staan twee puistenkoppen klaar om de macht over te nemen. ‘Dat is voor iedereen heel erg moeilijk.’ <<