Willem Roos en Haicke Janssen werden in juni 1915 in London geëxecuteerd. Ze zouden Duitse spionnen zijn, in dienst van de Abwehr. In deze historische serie het antwoord op die ene vraag: wat is er precies gebeurd? Aflevering 2: Eerste bronnen
Eerlijk is eerlijk: Dirk J. Tang schreef in 2004 in Mars etHistoria een heel aardig artikel over Haicke Petrus Maria Janssen en Willem Johannes Roos. Janssen werd op 8 oktober 1885 geboren in Kampen. Roos op 14 juni 1882 in Nieuwer-Amstel. Beide kwamen op 30 juli voor het peloton van de Schotse Guards die de executie voltrokken. Janssen en Roos hadden toen hun spionageactiviteiten voor de Duitsers toegegeven voor rechter Lord Cheylesmore. Tussen geboorte en dood zit natuurlijk een heel leven. De laatste maanden daarvan stond dus in het teken van het bezoeken van Britse havens en het sturen van rapporten naar een sigarenhandel in Den Haag: Dierks & Co.
Over dat adres en die sigarenzaak schrijft Tang niets. Niet waar het was, hoe de rapporten van de sigarenzaak bij de Duitsers terecht kwamen. Wie deze rapporten vervolgens bewerkte en wat de Duitsers eraan hebben gehad. Ook blijft onduidelijk of de Nederlandse autoriteiten afwisten van beide onderdanen in Duitse dienst en, uiteindelijk, Britse gevangenis. Hebben ze formeel protest aangetekend, hun vingers niet aan gebrand of wisten ze helemaal van niets? En: wat zijn de motieven van Roos en Janssen geweest om voor Duitsers te spioneren? Haat jegens de Britten in verband met de Boerenoorlog?
Ik heb een mailtje gestuurd aan het Nederlands Instituut voor Militaire Historie. Weten zij hoeveel Nederlanders in vreemde dienst hebben gespioneerd voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog? Had Nederland eigenlijk beleid voor spionage van Nederlanders in den vreemde en vreemdelingen in Nederland tijdens deze ‘neutrale’ periode? Ik heb nog geen antwoord en hoop dat ook eigenlijk niet te krijgen. Want dan zit er vlees aan deze botten … <<